Η κριτικη των social media
Γράφει το μέλος της ομάδας ελεύθερης έκφρασης νέων “Change The World Gr” Χρήστος Τσιάντας.
Ας δεχθούμε πως τα κοινωνικά δίκτυα δεν χρησιμεύουν μόνο στο να μοιραστείς «τι έφαγες» και «που πήγες» αλλά και «αν σου άρεσε αυτό που είδες». Αν θεωρήσουμε το «αν σου άρεσε αυτό που είδες» ως κριτική τότε είναι σαν να εξισώνουμε την ομιλία με την κραυγή. Καταλήξαμε λοιπόν, πως το «αν σου άρεσε» μόνο όταν συνοδεύεται με το «γιατί» μπορεί να βαπτισθεί κριτική. Μετά από αυτή την παραδοχή ακολουθεί το ερώτημα αν είναι γόνιμη ή μη η κριτική κάποιου. Εδώ η απάντηση μεταβάλλεται ανάλογα με τις παρακάτω περιπτώσεις.
Πρώτα πρώτα, η κριτική διαχωρίζεται σε επώνυμη ή ανώνυμη. Συνήθως όποιος έχει ανιδιοτελείς σκοπούς, θίγει επώνυμα τα κακώς κείμενα επειδή γνωρίζει ότι λίγοι θα του επιτεθούν και πολλοί θα τον επαινέσουν. Σε αντίθεση με κάποιους που κρύβονται στην ανωνυμία ενός ψεύτικου λογαριασμού γιατί μπορεί να θέλουν να καταδικάσουν βασισμένοι σε ψεύδη και να διασύρουν άτομα και προσωπικότητες χωρίς φόβο μήπως κριθούν.
Παράλληλα, όποιος κρίνει οφείλει να έχει επαρκείς πληροφορίες και γνώσεις με σκοπό να αποδείξει τον ισχυρισμό του. Εφόσον κάποιος δεν έχει γνώσεις για το αντικείμενο που κρίνει μπορεί να δηλώσει μόνο «αν του άρεσε» αλλά δε μπορεί να βρει το «γιατί». Αν πάλι ξέρει το «γιατί» αλλά δεν έχει επαρκείς γνώσεις, τότε μάλλον το άκουσε από κάπου και τότε δε λέγεται κριτής αλλά φερέφωνο.
Σε αυτό το σημείο για να αποφευχθούν παρανοήσεις «κρίνω» δε σημαίνει «κράζω» ούτε «καταδικάζω». Αντίθετα, «κρίνω» σημαίνει «παρατηρώ», «διαπιστώνω», «αναφέρω τα λάθη», «προτείνω» και σίγουρα «ενθαρρύνω». Όσοι δεν ενθαρρύνουν, δε κρίνουν. Χαρακτηριστικά ο Γκαίτε έλεγε πως η ενθάρρυνση μετά την επίκριση είναι σαν τον ήλιο μετά τη βροχή.
Αν κάτι μπορεί να συνοψίσει όλα τα παραπάνω, είναι η λέξη ευθύνη . Όποιος έχει αίσθημα ευθύνης μήτε ανώνυμα συσσωρεύει την κακία του σε σχόλια, μήτε ισχυρίζεται χωρίς να ξέρει να δικαιολογήσει την θέση του, μήτε σκορπά κατηγορίες χωρίς να σκορπά μπράβο και λύσεις, αλλά ασκεί γόνιμη κριτική. Την επόμενη φορά λοιπόν που θα διαβάζω ή θα γράφω tweets θα ξέρω ποιος κρίνει υπεύθυνα και ποιος λέει ανεύθυνα «αν του άρεσε».
